برای بسیاری از علاقمندان به دنیای گرافیک کامپیوتری، مقایسه کارت های گرافیک همیشه جذاب بوده و می تواند تاثیر زیادی در انتخاب درست برای خرید داشته باشد. حالا با معرفی کارت گرافیک های سری RTX 4090 و RTX 5090 از برند انویدیا، این مقایسه وارد مرحله ای جدید شده است. این دو کارت گرافیک، که از لحاظ عملکرد و تکنولوژی تفاوت های زیادی دارند و با هدف ارتقای تجربه کاربری در بازی ها، رندرینگ سه بعدی و پردازش های سنگین طراحی شده اند.
در این مقاله می خواهیم به مقایسه RTX 5090 با RTX 4090 بپردازیم. این دو کارت را از نظر قدرت پردازشی، ویژگی های فنی و قابلیت های کاربردی مقایسه کنیم تا بتوانیم بهتر تصمیم بگیریم که کدام یک برای نیازهای ما مناسب تر است.
مقایسه مشخصات فنی RTX 5090 با RTX 4090
انویدیا همیشه با معرفی نسل جدید کارت های گرافیک، بهبودهای قابل توجهی در عملکرد و فناوری ارائه می دهد. RTX 5090 نیز از این قاعده مستثنی نیست و با ارتقای بخش های مختلف، عملکرد بهتری نسبت به RTX 4090 دارد. اگر بخواهیم این دو کارت را از نظر مشخصات فنی مقایسه کنیم، تفاوت های مهمی دیده می شود.
در ادامه به مقایسه RTX 5090 با RTX 4090 خواهیم پرداخت.
RTX 5090 از معماری جدید GB202 بهره می برد، درحالی‌که RTX 4090 بر پایه AD102 ساخته شده است. همچنین تعداد ترانزیستورها در مدل جدید92 میلیارد است که نسبت به 76.3 میلیارد در RTX 4090 افزایش چشمگیری دارد. این افزایش باعث شده تا ابعاد تراشه از 608.4 میلی‌متر مربع به 744 میلی متر مربع برسد.
یکی دیگر از پیشرفت های مهم، افزایش تعداد پردازنده های جریانی از 128 واحد در RTX 4090 به 170 واحد در RTX 5090 است. این تغییر همراه با افزایش هسته های CUDA، Tensor و RT، باعث افزایش 33 درصدی توان پردازشی شده است. هرچند فرکانس بوست RTX 5090 اندکی کمتر از نسل قبل است (2407 مگاهرتز در مقابل 2520 مگاهرتز)، اما ترکیب سایر پیشرفت ها، قدرت پردازشی کلی را حدود 27 درصد افزایش می دهد.
در بخش حافظه نیز، RTX 5090 با استفاده از حافظه GDDR7 و ظرفیت 32 گیگابایت، عملکرد بهتری نسبت به RTX 4090 با حافظه GDDR6X و ظرفیت 24 گیگابایت دارد. این تغییر موجب افزایش سرعت حافظه از 21 گیگابیت بر ثانیه به 28 گیگابیت بر ثانیه و در نتیجه افزایش 78 درصدی پهنای باند حافظه شده است.
مصرف انرژی در RTX 5090 نیز بیشتر شده و به 575 وات رسیده، در حالی که RTX 4090 450 وات انرژی مصرف می کند.
نقش هوش مصنوعی در معماری Blackwell
انویدیا در نسل جدید کارت های گرافیک خود تمرکز ویژه ای بر بهینه سازی هوش مصنوعی داشته است. RTX 5090 با ارتقاهای قابل توجه در پردازش FP16 نسبت به RTX 4090، جهش بزرگی در عملکرد این بخش داشته است. به طور خاص، توان پردازشی FP16 در RTX 5090 به 1676 ترافلاپس رسیده که در مقایسه با 661 ترافلاپس در RTX 4090، افزایش 154 درصدی را نشان می دهد.
این میزان توان پردازشی به RTX 5090 اجازه می دهد که در محاسبات INT8 تنسور به عددی در حدود 3352 TOPS دست پیدا کند، که نتیجه ای از افزایش دو برابری توان FP16 است. چنین پیشرفتی تاثیر قابل توجهی در اجرای مدل های یادگیری ماشین و پردازش های سنگین مرتبط با هوش مصنوعی خواهد داشت.
افزایش قدرت پردازشی در کنار بهینه سازی های معماری Blackwell به RTX 5090 کمک می کند که نه تنها در پردازش گرافیکی، بلکه در اجرای الگوریتم های هوش مصنوعی عملکردی به مراتب بهتر از نسل قبل ارائه دهد. این موضوع می تواند در کاربردهایی مانند توسعه مدل های یادگیری عمیق، پردازش داده های حجیم و تولید محتوای مبتنی بر هوش مصنوعی نقش مهمی ایفا کند.
عملکرد GeForce RTX 5090 (طبق اعلام انویدیا)
انویدیا در رویداد CES 2025 از کارت گرافیک پرچم دار خود، GeForce RTX 5090، رونمایی کرد. این کارت گرافیک با بهره گیری از معماری پیشرفتهBlackwell و 32 گیگابایت حافظه GDDR7، بهبودهای قابل توجهی نسبت به نسل قبلی خود ارائه می دهد.
افزایش عملکرد در بازی ها
انویدیا اعلام کرده است که RTX 5090 در بازی هایی مانند Cyberpunk 2077، Alan Wake 2 و Black Myth Wukong، با استفاده از فناوری DLSS 4، عملکردی بیش از دو برابر سریع تر نسبت به RTX 4090 دارد. در بازی های معمولی مانند Far Cry 6، بدون استفاده از DLSS، این کارت حدود 30 تا 40 درصد بهبود عملکرد را نشان می دهد.
پیشرفت در پردازش هوش مصنوعی
RTX 5090 با بهره گیری از معماری مدل Transformer، کیفیت تصویر را در ویژگی هایی مانند Ray Reconstruction، Super Resolution و DLAA بهبود می بخشد.
مصرف انرژی و حرارت
با وجود افزایش توان پردازشی، RTX 5090 مصرف انرژی بالایی دارد. با این حال، این کارت در تست ها، عملکرد حرارتی مناسبی داشته و نویز تولیدی آن به طور قابل توجهی کاهش یافته است.
قیمت و دسترسی
کارت گرافیک RTX 5090 با قیمت 1,999 دلار از تاریخ 30ژانویه در دسترس قرار گرفته است.
در مجموع، GeForce RTX 5090 با بهبودهای قابل توجه در عملکرد گرافیکی و پردازش هوش مصنوعی، گزینه ای مناسب برای گیمرها و حرفه ای های حوزه گرافیک محسوب می شود.
تغییرات کلیدی RTX 5090 نسبت به RTX 4090
یکی از مهم ترین پیشرفت های این نسل، استفاده از فناوریRTX Neural Materials است. این قابلیت جدید از هوش مصنوعی برای فشرده سازی و یادگیری الگوهای متریال و بافت ها در بازی ها استفاده می کند که باعث کاهش تقریباً ۳۰ درصدی مصرف حافظه گرافیکی خواهد شد. با این حال، این فناوری نیاز به سخت افزار سازگار با پردازش هوش مصنوعی دارد، بنابراین تنها روی کارت های سری RTX 50 قابل استفاده خواهد بود.
تحولی در فناوری DLSS
انویدیا همچنین فناوری DLSS Transformer Upscaling را معرفی کرده که به جای استفاده از شبکه های عصبی سنتی CNN، از مدل های هوش مصنوعی ترنسفورمر بهره می برد. این مدل ها پایه و اساس بسیاری از پیشرفت های اخیر در هوش مصنوعی هستند و کارایی بالاتری نسبت به الگوریتم های قبلی دارند. انویدیا ادعا می کند که این نسخه جدید DLSS نه تنها کیفیت تصویر را بهبود می بخشد، بلکه عملکرد سریع تری نسبت به مدل های پیشین خواهد داشت و روی تمام کارت های سری RTX قابل اجرا خواهد بود.
بهبود عملکرد در بازی ها
براساس پیش نمایش های منتشرشده توسط انویدیا، RTX 5090 در برخی از بازی ها تا ۲ برابر سریع تر از RTX 4090 عمل می کند. برای مثال، در بازی هایی مانند Far Cry 6، بدون فعال بودن DLSS، عملکرد این کارت حدود ۲۷ درصد بهتر از نسل قبل گزارش شده است. این میزان در عناوینی مانند A Plague Tale Requiem به ۴۳ درصد افزایش پیدا می کند. در صورت استفاده از فناوری DLSS 4 MFG، انویدیا ادعا کرده که بهبود ۲.۳ تا ۲.۴۵ برابری نسبت به DLSS 3 FG خواهیم داشت.
با توجه به این پیشرفت ها، RTX 5090 می تواند یک جهش بزرگ در عملکرد پردازشی و کیفیت گرافیکی بازی ها ایجاد کند و تجربه ای روان تر و واقعی تر را برای گیمرها فراهم سازد.
سخن پایانی
کارت گرافیک GeForce RTX 5090 با بهره گیری از معماری Blackwell و فناوری های پیشرفته ای مانند DLSS 4، تحولی بزرگ در دنیای گیمینگ و پردازش گرافیکی ایجاد کرده است. این کارت نه تنها از نظر توان پردازشی، بلکه در زمینه بهینه سازی نرخ فریم و کیفیت تصویر نیز بهبودهای قابل توجهی نسبت به نسل قبل ارائه می دهد. فناوری های هوش مصنوعی مانند DLSS Transformer Upscaling و RTX Neural Materials نقش کلیدی در افزایش کارایی این کارت داشته و امکان اجرای بازی ها با کیفیت و فریم ریت بالاتر را فراهم کرده اند.
اگر قصد خرید کارت گرافیک، قطعات سخت افزاری و سایر لوازم جانبی کامپیوتر را دارید، می توانید به فروشگاه پدیده پی سی مراجعه کنید و محصولات موردنظر خود را با بهترین قیمت و کیفیت تهیه کنید.
