یکی از فاکتورهای مهم در خرید و استفاده از SSD، میزان طول عمر و دوام آن است. برخلاف هارد دیسک های سنتی، SSD ها دارای تعداد محدودی چرخه نوشتن هستند که بعد از مدتی می تواند روی عملکردشان تاثیر بگذارد.
یکی از معیارهایی که برای سنجش طول عمر یک SSD استفاده می شود، مقدار TBW (TeraBytes Written) است. این مقدار نشان می دهد که یک درایو SSD تا چه میزان می تواند داده بنویسد قبل از اینکه احتمال خرابی افزایش یابد. اما TeraByte Written چیست و چگونه می توان مقدار TBW یک SSD را فهمید و از آن برای پیش بینی طول عمر دستگاه استفاده کرد؟
در این مقاله، به بررسی مفهوم TBW، نحوه محاسبه آن و روش های مشاهده مقدار TBW برای SSD های مختلف می پردازیم.

اصطلاح TBW در حافظه SSD چیست و چرا مهم است؟
SSD ها به دلیل استفاده از تراشه های حافظه NAND Flash، طول عمر محدودی دارند. این تراشه ها بر اساس تعداد بیت های قابل ذخیره در هر سلول به دسته های مختلفی تقسیم می شوند که هر کدام تاثیر مستقیمی بر سرعت، ظرفیت و دوام درایو دارند.
به عنوان مثال، حافظه های SLC (Single-Level Cell) تنها یک بیت داده در هر سلول ذخیره می کنند و از نظر سرعت و دوام بهترین گزینه هستند. MLC (Multi-Level Cell) با ذخیره دو بیت در هر سلول، دوام کمتری نسبت به SLC دارد، در حالی که TLC (Triple-Level Cell)، که امروزه رایج ترین نوع حافظه SSD است، سه بیت داده در هر سلول ذخیره می کند و در مقایسه با MLC سرعت و طول عمر کمتری دارد. QLC (Quad-Level Cell) نیز چهار بیت داده را در هر سلول ذخیره می کند، اما از نظر دوام ضعیف تر از انواع دیگر است.
یکی از معیارهای کلیدی در تعیین طول عمر SSD، مقدار TBW (TeraBytes Written) است. این مقدار نشان می دهد که یک درایو تا چه حد می تواند داده بنویسد قبل از اینکه احتمال خرابی آن افزایش یابد. هرچه مقدار TBW بالاتر باشد، SSD دوام بیشتری خواهد داشت. هنگام خرید SSD، علاوه بر سرعت و ظرفیت، حتما به مقدار TBW توجه کنید، زیرا این عدد مشخص می کند که تا چه مدت می توان بدون نگرانی از کاهش عملکرد، از درایو استفاده کرد.
1,000,000 تومان Original price was: 1,000,000 تومان.930,000 تومانCurrent price is: 930,000 تومان.
روش محاسبه Endurance یک SSD
برای اندازه گیری میزان دوام یک SSD، دو روش رایج وجود دارد. روش اول از معیاری به نام DWPD (Drive Writes Per Day) استفاده می کند. این مقدار نشان می دهد که یک درایو در طول دوره گارانتی خود، روزانه چند بار می تواند ظرفیت کاملش را بازنویسی کند.
به عنوان مثال، اگر یک SSD با ظرفیت ۱ ترابایت دارای DWPD برابر ۱ باشد، به این معناست که این درایو می تواند روزانه ۱ ترابایت داده را بنویسد و پاک کند، بدون اینکه دچار افت عملکرد شود. حالا اگر مقدار DWPD آن ۱۰ باشد، یعنی این SSD قادر است روزانه تا ۱۰ ترابایت داده را پردازش کند.
روش دوم، که بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد، معیار TBW (Terabytes Written) است. این مقدار نشان دهنده کل حجم داده ای است که یک SSD در طول عمر مفید خود می تواند ذخیره کند. هرچه مقدار TBW بالاتر باشد، دوام و ماندگاری درایو بیشتر خواهد بود. هنگام انتخاب یک SSD، توجه به این معیار می تواند به شما کمک کند تا گزینه ای متناسب با نیازهای خود انتخاب کنید.
نحوه بررسی مقدار TBW؛ از کجا بفهمیم چقدر از عمر SSD باقی مانده است؟
اگر می خواهید بدانید SSD شما تا چه میزان داده نوشته و چه مقدار از عمر آن باقی مانده است، ابتدا باید مقدار TBW (Terabytes Written) آن را پیدا کنید. برای این کار می توانید به سایت سازنده مراجعه کرده یا مدل دقیق SSD خود را در گوگل جستجو کنید تا مشخصات مربوط به TBW آن را ببینید.
پس از آگاهی از مقدار TBW درایو، نوبت به بررسی میزان استفاده شده از آن می رسد. یکی از ساده ترین روش ها برای این کار، استفاده از نرم افزارهایی مانند CrystalDiskInfo است. پس از دانلود و اجرای این برنامه، کافی است روی گزینه Scan کلیک کنید تا وضعیت SSD شما بررسی شود.
در قسمت نمایش اطلاعات درایو، گزینهای با نام Total Host Writes وجود دارد که مقدار داده نوشته شده روی اس اس دی را نشان می دهد. این مقدار معمولا بر حسب گیگابایت نمایش داده می شود. حالا می توانید مقدار نشان داده شده را با مقدار TBW اعلام شده توسط سازنده مقایسه کنید تا متوجه شوید چه میزان از ظرفیت نوشتاری SSD شما مصرف شده و چقدر از عمر آن باقی مانده است.

روش های افزایش طول عمر SSD
حافظه های SSD به دلیل استفاده از فناوری NAND Flash دارای طول عمر محدودی هستند، اما با رعایت چند نکته ساده می توان از فرسایش زودهنگام آنها جلوگیری کرد و مقدار TBW را بهتر مدیریت نمود. در ادامه چند روش کارآمد برای افزایش عمر SSD بررسی می شود.
1. غیرفعال کردن Hibernate
قابلیت Hibernate در ویندوز باعث می شود هنگام خاموش شدن سیستم، وضعیت آن ذخیره شده و درایو SSD مقدار زیادی داده را بنویسد. این کار فشار زیادی به حافظه وارد کرده و به مرور زمان از عمر آن کم می کند. برای افزایش ماندگاری SSD می توان این قابلیت را غیرفعال کرد.
2. کاهش استفاده از Page File
Page File نوعی حافظه مجازی است که سیستم عامل هنگام کمبود RAM از آن استفاده می کند. این فرآیند باعث نوشتن مداوم داده روی SSD شده و می تواند طول عمر آن را کاهش دهد. در صورتی که مقدار RAM سیستم شما کافی است، بهتر است Page File را غیرفعال کنید یا مقدار آن را کاهش دهید.
1,550,000 تومان Original price was: 1,550,000 تومان.1,470,000 تومانCurrent price is: 1,470,000 تومان.
2,750,000 تومان Original price was: 2,750,000 تومان.2,600,000 تومانCurrent price is: 2,600,000 تومان.
5,400,000 تومان Original price was: 5,400,000 تومان.5,300,000 تومانCurrent price is: 5,300,000 تومان.
9,500,000 تومان Original price was: 9,500,000 تومان.9,200,000 تومانCurrent price is: 9,200,000 تومان.
1,000,000 تومان Original price was: 1,000,000 تومان.930,000 تومانCurrent price is: 930,000 تومان.
3. عدم استفاده از Defragmentation
عمل Defragmentation یا یکپارچه سازی داده ها در هارد دیسک ها باعث بهبود عملکرد آن ها می شود، اما برای SSD کاملا بی فایده است و فقط باعث افزایش تعداد عملیات نوشتن روی سلول های حافظه می شود. ویندوز به طور پیش فرض این قابلیت را برای SSD غیرفعال کرده است، اما بهتر است بررسی کنید که این گزینه فعال نباشد.
4. استفاده از نرم افزارهای بهینه سازی SSD
برنامه هایی مانند SSD Fresh یا Samsung Magician می توانند به شما کمک کنند تا میزان استفاده از SSD را کنترل کرده و برخی تنظیمات سیستم عامل را برای بهینه سازی عملکرد و کاهش میزان نوشتن روی درایو تغییر دهید.
با رعایت این نکات، می توان از SSD بیشترین بهره را برد و بدون افت عملکرد، طول عمر آن را افزایش داد.
کلام آخر
TBW (TeraByte Written) یکی از معیارهای مهم در ارزیابی طول عمر SSD است که نشان می دهد یک درایو تا چه مقدار داده را می تواند در طول عمر خود بنویسد. این مقدار معمولا توسط تولیدکنندگان مشخص شده و با استفاده از ابزارهایی مانند CrystalDiskInfo می توان میزان داده های نوشته شده روی SSD را بررسی کرد.
برای درک میزان TBW باقی مانده، کافی است مقدار کل داده های نوشته شده را با حداکثر TBW تعیین شده از سوی سازنده مقایسه کنید. همچنین، برای افزایش طول عمر SSD، اقداماتی مانند کاهش نوشتن های غیرضروری، غیرفعال سازی Hibernate، مدیریت Page File و استفاده از نرم افزارهای بهینه سازی توصیه می شود.
اگر قصد خرید هارد اس اس دی با دوام بالا و مشخصات مناسب را دارید، می توانید به فروشگاه پدیده پی سی مراجعه کرده و از بین مدل های متنوع، گزینه مناسب خود را انتخاب کنید.